Seslendirme oyuncuları: Ünlü yüzlerin arkasındaki tanıdık sesler
Amy Adams, Tom Cruise, Brad Pitt, Al Pacino, Polat Alemdar,Denzel Washington, Micky Mouse, Fred Çakmaktaş ve daha niceleri. Onlar, ekrandaki ünlü karakterlere Türkçe sesini veren görünmez kahramanlar. Uuzun süredir seslendirdikleri eserlerin ticari kullanımıyla ilgili hak mücadelesi veren seslendirme oyuncuları 20 Ocak'ta stüdyolar tarafından da kabul edilen protokollerle bu konuda önemli bir mesafe katettiler.
Peki, seslendirme oyunculuğu Türkiye'de nasıl başladı, zorlukları neler, dublaj Türkçesi nedir, RTÜK'ün bazı ifadelere sansür uygulamasına nasıl bakıyorlar? Türkiye'nin önde gelen seslendirme sanatçıları Aysun Topar, Fatih Özacun, Sercan Gidişoğlu, Sezai Aydın ve Uğur Taşdemir, Umut Tabak, BBC Türkçe'ye anlattı.
'Hak devri bedeli'
2016 yılında 'sosyal diyalog' süreci başlatan Oyuncular Sendikası, seslendirme alanında kurallar ve taban ücretler getiren protokolü 22 stüdyonun imzasıyla kabul ettirdi.
Oyuncular Sendikası'ndan yapılan açıklamaya göre seslendirme stüdyolarıyla görüşmeler sonucunda kabul edilen protokol "Netflix Taban Tarife Anlaşması 'ndan daha kapsamlı bir protokol. Sendika açıklamasında protokolün getirdiği en önemli düzenleme 1 Ocak tarihinden itibaren seslendirme oyuncularının seslendirdikleri eserlerin ticari kullanımına yönelik olarak 'hak devri bedelleri' alacak olmaları. Ocak-Mayıs arası olarak belirlenen geçiş döneminde oranı % 30 olan bu hak devri ödemeleri, 1 Mayıs 2020 itibariyle, sanatçının devrettiği hakların niteliğine göre, % 50 ile % 200 arasında değişen oranlara ulaşacak.
Röportajlar, video ve kurgu: Ümit Oktay Aymelek